هر نهاد یا سازمانی به واسطه وجود یک یا چندین هدف سازمانی پا به عرصه وجود می‌گذارد. در واقع نه فقط برای تشکیلات بزرگ که برای انجام کارهایی به ظاهر پیش‌پا‌افتاده هم هدف از آن کار، مطرح و مهم است. هدف است که به یک فعالیت معنا می‌بخشد و فعالیت‌های افراد سازمان را توجیه می‌کند. تعیین هدف باعث می‌شود تا علاوه‌بر مشخص‌شدن ماهیت کسب و کار، شرح وظایف کارمندان در راستای دستیابی به هدف هم تعیین شود و رونق بیشتری در کسب و کار شاهد باشیم. همچنین علاوه‌بر کارمندان، مشتریان نیز از سازمان رضایت بیشتری خواهند داشت.
هیچ کسب و کاری در انزوا به موفقیت نخواهد رسید. هر کسب‌وکاری پیش از هرچیزی باید با تعیین هدف‌هایی که باری از روی دوش جامعه بر می‌دارد، استراتژی‌هایی را ترتیب دهد که تمامی افراد اعم از کارمندان، سرمایه‌گذاران و مشتریان از هدف سازمان سود ببرند. در این حالت است که کسب و کار مورد نظر در درازمدت موفق خواهد بود.
بنابراین امروزه همانند گذشته تنها بحث افزایش ارزش سهام شرکت مطرح نیست، بلکه سازمان‌ها برای اهداف بزرگ‌تری همچون ایجاد ارتباطات عمیق‌تر با مشتریان، انجام همکاری‌های بیشتر با دیگر سازمان‌های مشابه، جذب و حفظ استعدادها و ایجاد تاثیرات عمیق‌تر تلاش می‌کنند. طبق تحقیقات صورت گرفته، شرکت‌های هدف‌گرا در راستای توسعه کارمندان موفقیت‌های بیشتری کسب می‌کنند و نیروی انسانی وفادارتری دارند.
همچنین تحقیقات نشان می‌دهد این‌گونه شرکت‌ها 30 درصد خلاقیت و 40 درصد حفظ نیروی کار بیشتری نسبت به شرکت‌های مشابه دیگر دارند. اما تعریف دقیق هدف سازمانی چیست؟ چگونه هدف سازمانی در رشد و پیشرفت یک سازمان مؤثر است؟ در این مقاله به‌طور مفصل راجع به هدف سازمانی و نحوه تاثیر آن بر رشد و موفقیت یک سازمان خواهیم پرداخت.
[irp posts=”8783″ name=”نگهداشت و حفظ نیروی انسانی + رویکردهایی برای دستیابی به آن”]
هدف سازمانی چیست؟
در دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم، هر پدیده‌ای چرایی خاصی دارد. در واقع بهوجودآمدن هیچ موجودی بدون علت نیست. سازمان نیز همین‌طور است. در واقع هدف چرایی و علت بهوجودآمدن یک سازمان است. بدون تعیین هدف سازمانی هویت برند و کسب و کار ما نامعلوم است. از طرفی داشتن هدفی روشن برای پیشبرد هر سازمانی الزامی است.
تحقیقات نشان داده‌اند که سازمان‌هایی که از ابتدا برای تحقق اهدافی خاص به وجود آمده‌اند، ارتباط بهتری را بین مشتریان و همچنین کارمندان ایجاد کرده‌اند. علاوه‌بر این داشتن هدف کمک می‌کند تا برای شناسایی مشکلات مشتریان تلاش‌های بیشتری صورت گرفته و راه‌حل‌های بهتری ارائه شود.
اگر بخواهیم به‌صورت ساده، هدف سازمانی را تعریف کنیم، هدف سازمانی دلایلی است که مشخص می‌کند روند کار شرکت باید به چه صورتی باشد. می‌خواهیم چه تاثیراتی را با تاسیس شرکت ایجاد کنیم و چه مشکلی از مشکلات جامعه را حل کنیم. در واقع هدف سازمانی باید برای سوالات مهم و اساسی ذیل پاسخ مناسبی داشته باشد:
- چه نیازی در جامعه وجود دارد که قرار است با تاسیس شرکت ما به آن پاسخ داده شود؟
- چگونه می‌توان ارزش اقتصادی بیشتری را برای سازمان به وجود آورد؟
- در راستای تحقق این اهداف، نحوه جذب کارمندان و شرح وظایف آنها باید به چه صورت باشد؟
- با چه ویژگی می‌توان از شرکت‌های رقیب متمایز شد؟
اگر بخواهیم هدف سازمانی را ساده‌تر تعریف کنیم، هدف سازمانی در واقع دلیل اصلی چرایی وجود آن کسب و کار است و این که چه منفعت عمومی خواهد داشت. مثلا برند مشهور “نتفلیکس” با هدف “سرگرم کردن جهان” پا به عرصه وجود نهاد. این منفعت عمومی یکی از مهم‌ترین ارکان تعیین هدف محسوب می‌شود. چرا که اگر تنها توجه خود را معطوف به “افزایش برگشت سهام” کنیم، هیچ‌گاه کسب و کار ما به آن درجه لازم از رشد و پیشرفت نخواهد رسید. اما این منفعت عمومی باید چه ویژگی داشته باشد؟
طبیعتا هرچه این منفعت در راستای نیازهای ریشه‌ای انسان باشد، احتمال استقبال مخاطب از آن بالاتر است. بنابراین هرچه هدف سازمانی با طبیعت انسان هماهنگ باشد و نیازهای ضروری‌تری را پاسخ بدهد، باعث رشد و موفقیت بیشتر سازمان خواهد شد. به‌طور مثال با تحقیقاتی که بر روی 53 درصد از نسل هزاره آفریقای جنوبی صورت گرفت، مشخص شد که تاثیرگذاری سازمان بر روی جامعه برای نسل جوان امروز از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار بوده و این جوانان بیشتر خواهان کار کردن در شرکت‌هایی هستند که اهداف شفافی داشته باشند. حدود 70 درصد از نسل هزاره از رهبران کسب و کار انتظار دارند که بیشتر دغدغه حل مشکلات کاری و اجتماعی را داشته باشند.
شفافیت هدف سازمانی و اهمیت آن
در دنیایی که همه‌چیز به سرعت در حال تغییر است، هدف و شفاف‌سازی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. شفاف‌سازی هدف موجب می‌شود تا هم کارمندان از رسالت خود آگاه شوند و هم مشتریان با دیدی باز نسبت به سازمان، هرگونه اقدامی را انجام دهند. علاوه‌بر این با شفاف‌سازی هدف به تمامی چرایی‌های وجود سازمان پاسخ داده شده و ازاینرو این موضوع نقش بسیار موثری در تصمیم‌گیری‌های شرکت خواهد داشت.
موفقیت سازمان نیز تا حد زیادی در گرو تعیین هدف و شفاف‌سازی آن است. هرچه اهداف سازمانی شفاف‌تر باشد، اعتماد افراد بیشتری را جلب کرده و سرمایه‌گذاران بیشتری را برای سرمایه‌گذاری در شرکت ترغیب خواهد کرد. تا زمانی‌که سرمایه‌گذار قادر به شناسایی اهداف سازمان نباشد و نسبت به مجموعه احساس مالکیت نداشته باشد، برای موفقیت آن تلاش نخواهد کرد. افزایش قدرت بهره‌وری نیز یکی دیگر از فواید شفاف‌سازی اهداف سازمانی است. هرچه با شفافیت بیشتری اهداف یک مجموعه تعیین شود، ارتباط بهتری میان این اهداف و نیازهای جامعه ایجاد شده و بازدهی مجموعه بالا می‌رود.
راهبردهای هدف سازمانی در کار سازمان
شاهرگ اصلی یک سازمان، تنها ویژگی که با آن می‌تواند به حیات خود ادامه دهد، اعتبار آن است. یک سازمان تا زمانی‌که اعتبار داشته باشد، می‌تواند کارمندانش را کنار خود داشته باشد و از مشتریان و سرمایه‌گذاران جدید استقبال کند؛ ازاینرو اعتبار بسیار مهم است و رهبران موفق برای کسب اعتبار بیشتر از برخی راهکارهایی که در ادامه آمده است، استفاده می‌کنند:
- داستان کسب و کار خود را به نحو تاثیرگذاری برای مخاطب بیان کنید:
زمانی‌که شما داستان برند خود را به اشتراک گذاشته و نسبت به اثرگذاری در جامعه تعهد دارید، این کار می‌تواند اعتبار فوق‌العاده‌ای را برای شما جمع‌آوری کند. توجه داشته باشید حتما هنگام بازگویی داستان کسب و کار خود، میزان تعهدتان به ایجاد تغییرات مثبت در جامعه و اعتماد مشتریان را بیان کنید. در این صورت می‌توانید اعتماد طیف وسیعی از مشتریان را صرف‌نظر از قومیت و نژاد به سوی خود جلب کنید.
- به اهداف و سخنان خود عمل کنید:
زمانی‌که یک سازمان با اهداف واضح و مشخص رفتارهایی مخالف با شعارها یا اهداف خود انجام دهد، از حیث جایگاه و اعتبار لطمه زیادی می‌بیند. البته اصولا کسب و کارهایی که دارای هدف سازمانی هستند، بسیار شفاف عمل کرده و از حرف و عملی یکسان برخوردارند. این سازمان‌ها از هیچ‌گونه شفاف‌سازی واهمه ندارند و به آسانی اطلاعات لازم را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند.
[irp posts=”8927″ name=”رفتار سازمانی چیست و چه تاثیری بر عملکرد سازمان‌ها دارد؟”]
مطابق تحقیقات میدانی صورت گرفته، اکثریت افراد حاضرند تا در مقابل خدمات بیشتر اجتماعی هزینه بیشتری را به ازای یک محصول پرداخت کنند. از این تحقیقات می‌توان نتیجه گرفت زمانی که بتوانید اعتماد مشتری را به خوبی جلب کنید، رشد بیشتری نصیب کسب و کارتان خواهد شد. نمونه بارز این نتیجه، مکس برگر است که در سال 1968 در سوئد پایه‌گذاری شد و روی چالش زیست محیطی و تغییر آب و هوا تمرکز کرد. این برند با شفافیت تمام راجع‌به محصول خود و اثرات آن روی محیط و مشتریان صحبت کرد و به یک برند معتبر میان مشتریان تبدیل شد.
- هنگام تعیین هدف تمامی افراد را در نظر بگیرید:
کسب و کاری که بتواند در تعیین اهداف، راهبردها و وظایف سازمان تمامی افراد اعم از مشتری، کارکنان و سرمایه‌گذاران را مد نظر داشته باشد، موفق است. به‌طور مثال هدف اصلی سازمان پرورش استعدادهاست و این سازمان حتی از کارمندان خود برای رشد و توسعه بیشتر حمایت می‌کند. طبیعتا کارمندی که دلگرم به حمایت‌های سازمان خود باشد، از رضایت شغلی بیشتری برخوردار بوده و با مشتریان ارتباط بهتری برقرار می‌کند. در نتیجه هم مشتریان و هم سرمایه‌گذاران از رضایت خاطر بیشتری برخوردارند.
[irp posts=”10433″ ]
- هدف سازمانی برای شکوفایی احتیاج به پرورش و زمان دارد:
هر کسب و کاری با یک هدف اصلی پا به عرصه وجود می‌گذارد اما اهداف نیز به مرور زمان نیاز به بازبینی و پرورش دارند. هدف باید مرتبا مورد بازبینی قرار گیرد و برای دستیابی به آن با همه افراد سازمان تلاش شود.
ارتباط هدف‌های سازمانی و رشد شرکت
همان‌طور که بیان شد، وجود هدف همانند یک موتور محرکه برای سازمان عمل می‌کند و می‌تواند مسیر فعالیت شرکت را روشن‌تر کند. با تعیین هدف حتی شرح وظایف و تکالیف کارمندان نیز واضح‌تر است. زمانی‌که کارمند به خوبی از اهداف شرکت و وظایف خود در راستای آن آگاه باشد، می‌تواند از تمامی مهارت‌های خود برای نیل به اهداف شرکت استفاده کند.
بنابراین انگیزه کارمند برای انجام وظایفش دو چندان می‌شود. تعیین هدف در مورد مشتریان نیز تاثیرات مثبتی دارد. زمانی‌که مشتری از اهداف سازمانی آگاه بوده و بداند تا چه حد خواسته‌هایش برای سازمان دارای اهمیت است، راحت‌تر به آن اعتماد می‌کنند. بنابراین هر رهبر موفقی می‌داند تا چه حد تعیین هدف سازمانی از اهمیت برخوردار است. ازاینرو برای کسب و کار خود اهداف مشخصی را تعیین می‌کند.
اما تعیین هدف چه ارتباطی با رشد مجموعه دارد؟ اولین تاثیری که هدف بر روی کسب و کار دارد، افزایش انگیزه کارکنان سازمان و حضور به موقع آنها است که با جمع‌آوری دیتای نرم افزار حضور و غیاب آنلاین کاملا متوجه آن می‌شوید. زمانی‌که نیروی انسانی یک شرکت از انگیزه مضاعفی برخوردار باشند، فعالیت‌های شرکت با سرعت و قدرت بیشتری به سرانجام رسیده و نهایتا خروجی فعالیت کارکنان بیش از پیش است.
طبیعتا هرگاه کیفیت عملکرد سازمان بالاتر رود، مشتریان نیز محصولات یا خدمات باکیفیت‌تری را دریافت می‌کنند. در نتیجه با دریافت خدمات یا محصولات خوب اعتماد مشتری به شما دوچندان شده و به مشتری وفادار برند شما تبدیل می‌شود. تمامی این ویژگی‌ها در کنار هم موجب می‌شود تا برند شما از سایر رقبایش پیشی بگیرد و سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهد.
سخن پایانی
شما به‌عنوان یک مدیر یا رهبر یک کسب و کار موفق باید آگاه باشید که “هدف” قلب تپنده یک سازمان محسوب می‌شود. با تعیین هدف، تمامی فعالیت‌های یک مجموعه جهت‌دار شده و با کسب اعتماد مشتریان و سرمایه‌گذاران می‌توان به موفقیت‌های زیادی دست پیدا کرد.
